◄║►
Poortspreuk
Song of zazen (Hakuin)
A zen teaching (yulu) from master Hakuin (1686-1769).
From the beginning all beings are Buddha.
Like water and ice, without water no ice,
Outside us no Buddhas.
How near the truth, yet how far we seek,
Like one in water crying “I thirst.”
Like a child of rich birth
wand’ring poor on this earth,
we endlessly circle the six worlds.
The cause of our sorrow is ego delusion.
From dark path to dark path we’ve wandered in darkness,
How can we be free from the wheel of samsara [birth and death]?
The gateway to freedom is zazen samadhi,
beyond exultation, beyond all our praises,
the pure Mahayana.
Observing the precepts, repentance and giving,
the countless good deeds and the way of right living
all come from zazen.
Thus one true samadhi extinguishes evils;
it purifies karma, dissolving obstructions.
Then where are the dark paths to lead us astray?
The pure lotus land is not far away.
Hearing this truth, heart humble and grateful,
to praise and embrace it, to practice its wisdom,
brings unending blessings, brings mountains of merit.
But if we turn inward and prove our True-nature,
that True-self is no-self,
our own Self is no-self,
we go beyond ego and past clever words.
Then the gate to the oneness of cause and
effect is thrown open.
Not two and not three, straight ahead runs the Way.
Our form now being no-form,
in coming and going we never leave home.
Our thought now being no-thought,
our dancing and songs are the voice of the Dharma.
How vast is the heaven of boundless samadhi!
How bright and transparent the moonlight of wisdom!
What is there outside us, what is there we lack?
Nirvana is openly shown to our eyes.
This earth where we stand is the pure lotus land,
And this very body, the body of Buddha.
Tekst: Hakuin (1686-1769)
Bron:
McDaniel, Richard Bryan: Zen Masters of Japan;
The Second Step East. Clarendon 2014, p. 248-250;
en The zensite.
HIER nederlandse vertaling, met schildering en audio
> Nieuw boek van zenmeester Yamada Mumon:
‘Zen Master Hakuin’s Song of Zazen‘
> Dit video-fragment is ook gepubliceerd
in de Yulu-serie op dharmium.nl
> HIER alle Youtube-video’s
◄║►
Het wensjuweel
In een wereldse dynamiek die ons dag-in-dag-uit verpakt in zintuiglijk welbevinden vindt ieder van ons ooit een van de schaarse ingangen naar wijsheid. Een hart dat rijp is voor innerlijke kwaliteit zal geraakt worden door tijdloze waarheid.
Zolang wij niet innerlijk gloeien als een fonkelende edelsteen zullen gemis en onvervuldheid zich roeren, en wij zullen het risico lopen die pijn te gaan compenseren met wereldse elementen of met ik-cultivering.
Maar zodra je serieus beseft dat deze aanpak nooit echt vrede zal schenken, ga je onderzoeken of er een levenshouding mogelijk is waarin die condities getransformeerd kunnen worden.
Dit verlangen naar je ware aard en diepste bevrijding is een heilig, noodzakelijk element om de existentiële betovering van egoïsme en dualisme te kunnen overwinnen. Het schenkt ons de juiste visie, toewijding, geduld en doorzettingsvermogen – als rechtstreekse bloeiwijzen van dit centrale verlangen.
Voor bodhisattva’s fungeert Boeddha’s manier van leven als een betrouwbare referentie en een uitnodigend eindperspectief. Net als hij, scholen zij zich via eigen oefenervaring in het bevrijdend belichamen van menselijke geesteskwaliteit. Het oefenpad van de Boeddha ondersteunt ons in deze groei met zijn didactische materialen: studie, meditatie, expressie, werk, adviezen.
De bron van deze bezieling is bodhicitta: besef van ontwaken (citta = besef, verlangen; bodhi = ontwaken, verlichting). Elke beoefenaar kan aan den lijve ervaren hoe dit intrinsieke, universele besef of verlangen niet verschilt van zijn of haar eigen meest intieme, meest authentieke beleven. De kracht van die beleving noemen wij waarheidswerking, en de term ‘dharmium‘ verwijst hiernaar.
Eenmaal geopend, wordt de beoefenaar een bron van heilzame, bevrijdende en beschermende vermogens. Hoe helderder wij de realiteit beleven, hoe dierbaarder ons dit innerlijk potentieel wordt. Hoe beter ik mijn ware aard leer uitdrukken, hoe ruimer ik me open voor het onvoorwaardelijk belichamen ervan.
Bodhicitta, in zijn werkzame aspecten van wijsheid en mededogen, wordt in het klassieke onderricht gesymboliseerd door cintamani, het wensjuweel (mani = juweel, cinta = wens, verlangen). Cintamani is een element uit de Indische mythen dat ook in oude sprookjes is te vinden: een magische edelsteen die elke wens kan vervullen.
Je verbinden met de dharma schenkt verheldering en verbondenheid.
Dit is bijvoorbeeld te zien bij een afbeelding van bodhisattva Avalokiteshvara, wiens naam betekent: ‘De vorst die het lijden van de wereld ziet’. In zijn handen maakt hij het wensjuweel zichtbaar. Met dit gebaar gunt hij eenieder de bevrijdende kracht van ‘doodloos’ leven.
Avalokiteshvara zegt hiermee: “Wees gerust, je bent verzekerd: in alles is vervulling gaande. Realisatie is ten diepste bedoeld: elke vorm van verlangen is wezenlijk waarheidswerking.”
Is dit realiteit… of verbeelding?
Is het verlangen in mijn hart realiteit… of verbeelding?
Is mijn fysieke bestaan realiteit… of verbeelding?
Is mijn intuïtieve wijsheid realiteit… of verbeelding?
Is Boeddha’s onderricht realiteit… of verbeelding?
◄║►
Anonieme Oefening, deel 3: lange versie
Deze 3e video van de Anonieme Oefening bevat de lange versie; ter completering kun je die laten voorafgaan door de reinigingsoefeningen (video 1).
Video 1 vind je HIER.
Video 2, de korte versie, vind je HIER.
Om je meditatie niet willekeurig te laten verlopen is het zinvol om voldoende tijd te nemen voor het wekken van
- een betrouwbare context: verbinding met onderricht, leraren
- een levendige zuivere intentie: verbinding met je gevoel, je hart
De anonieme oefening – met als kern het zitten (zazen) – begint en eindigt met diverse devotionele oefeningen en recitaties.
» HIER expressieboekje (pdf) met alle teksten en muzieknotaties
» Achtergronden, inclusief Anonieme Oefening: de Wisgids (pdf)
> HIER alle Youtube-video’s
◄║►
Verse inspiratie (Yamada Mumon)
In april van dit jaar is het boek ‘Zen Master Hakuin’s Song of Zazen‘ verschenen, een verzameling essays – oorspronkelijk geschreven als krantenartikelen – geschreven door Yamada Mumon (gest. 1988), een bekende zenleraar uit de Rinzai-school in de traditie van Hakuin.
Het boek is vertaald door Hakuin-kenner Norman Waddell. De artikelen zijn lichtjes gebaseerd op Hakuin’s ‘Lied van Zazen’ maar behandelen heel uiteenlopende aspecten van menszijn, steeds geïntegreerd in de achtergrond van de dharma.
De officiële pagina van de Japanse webwinkel werkt lastig voor niet-Japanners, ondanks het indrukwekkende Google Translate. Maar deze link (pdf) geeft goede bestelinstructies; jou wordt na bestelling via mail gevraagd welke van de 3 verzendingsopties je wilt kiezen – dat bepaalt mede de definitieve prijs. Totale kosten inclusief verzending (2e van 3 opties) bedragen circa € 32,-. Het boek is binnen enkele dagen binnen.
De term ‘zenjõ’ in de zin ‘How great is the zenjõ of the Mahayana!’ ( Japans: 夫れ摩詞桁の禅定は 称歎するに余りあり ) wordt in het boek zelf vertaald als ‘dhyana’. Waddell geeft in zijn oudere vertaling enkel ‘Oh, the zazen of the Mahayana!’ en de vertaling op diezelfde webpagina door de Zen Buddhist Order of Hsu Yun luidt ‘The gateway to freedom is zazen Samadhi’.
SONG OF ZAZEN
All beings from the first are Buddhas,
Having a kinship like water and ice;
There can be no ice apart from water,
No Buddhas apart from living beings.
Not knowing Buddha lies close at hand,
People vainly pursue him far away.
It’s like being in the middle of a lake
And continually crying out in thirst.
It’s no different from the rich man’s son
Quitting his home to wander in poverty.
The cause of your rebirth in the six ways
Lies in the dark paths of primal ignorance.
Leaving one darkness, you enter another,
Can you ever leave birth-and-death behind?
How great is the zenjõ of the Mahayana!
No amount of praise can exhaust its merits.
Charity, precepts, the other paramitas,
Nembutsu, repentance, ascetic practices,
And other worthy acts of a similar kind,
All have origins in meditation’s depths.
The merit of sitting even a single time
Cancels out measureless evil karma,
You will never enter the wrongful paths,
The Pure Land will never be far away!
If even once you can hear this Dharma
With a mind suffused with reverence,
And acclaim it and embrace it with joy,
The blessings you receive will see no end.
How much more so if you can turn within,
And see beyond doubt your own self-nature!
Your self-nature no other than no-nature,
Having nothing to do with foolish talk;
The nondual gate of cause and effect opens,
One way, not two or three, runs straight ahead;
Your form now assumes the form of no-form,
Coming or going you are in the same place;
Your every thought a thought of no-thought,
Your singing and dancing the Dharma’s voice.
How boundless the sky of unclouded samadhi!
How radiant and full the four wisdoms’ moon!
And since you now have nothing more to seek,
The peace of Nirvana reigns far and wide;
This very place is the land of lotus flowers,
Your body the body of Buddha himself.
» HIER recente Nederlandse vertaling van Hakuin’s tekst (incl. audio)
◄║►
Zelfbedrog, de trukendoos van Mara
Dit is video 5 van de retraite van 11 t/m 15 maart 2020 in Cortils (B.).
Video 1: https://youtu.be/a1nKw_ieDXE
Video 2: https://youtu.be/x-Q2nwg1MaY
Video 3: https://youtu.be/Nxz-_ND8AtY
Video 4: https://youtu.be/w6h-h7dQkCU
Zelfonderzoek – of beoefening van de weg – is jezelf en de werkelijkheid steeds beter leren kennen. Je doorziet het dominante en eenzijdige profiel van zintuiglijkheid en ontdekt de kracht en het gezag van de geest als bepalende factor voor onze kwaliteit van menszijn.
Hoe meer ik vertrouwd raak met de aard van bewustzijn – onze ware aard – hoe duidelijker me wordt dat deze “substantie” geen particulier karakter heeft (niet mijn eigendom is) en dat die ook niet onderhevig is aan oorzaak en gevolg (niet geconditioneerd is). De kern van wat wij zijn is hartsbewustzijn, het onvoorwaardelijk werkzame, diep menselijke, pure potentieel van volheidsbeleving.
Maar mijn karmische conditionering maakt het me moeilijk dit te beseffen of zelfs maar te kunnen geloven. Oefenen is ruimte en tijd nemen om karma (maakbaarheid, illusie) te leren kennen aan de hand van mijn eigen functioneren; tegelijkertijd geeft het me de gelegenheid om oog te krijgen voor de diepere wetmatigheid van dharma (de realiteit, waarheid). Wie aan de slag gaat hiermee komt zichzelf tegen, eerst oppervlakkig en ruw en onschuldig, maar gaandeweg steeds centraler, kernachtige en confronterender.
Zelfonderzoek en spiritualiteit gaan uiteindelijk over onze identiteit, en op dit niveau gaat oefenen per saldo over leven en dood, over vals of echt, over boeddhaschap of egoïsme. Als laatste confrontatie met mezelf – en manifestatie van mijn dualisme – ga ik uiteindelijk oog krijgen voor zelfbedrog. Ik besef hoe alles wat ik doe of denk, inclusief zelfs de diverse spirituele initiatieven, in feite zelfzuchtig en geconditioneerd belangenspel is: niet echt authentieke, betrouwbare beleving, maar ontleende en ingevulde projecties.
Op dit punt begrijp je de corrumperende kracht van illusie en het wordt je ook duidelijk waarom er in het onderricht zoveel aandacht wordt gegeven aan de godheid Mara. Hij fungeert er als de personificatie van zelfbedrog en van alle lijden dat daaruit voortvloeit, tot en met ons onwaardige sterven als gevolg van de verkeerde identificatie met lichaam, zintuiglijkheid en wereld.
Maar bewaar ik het vertrouwen in de ware aard van de geest en geef ik gezag aan de woorden van betrouwbare leraren, dan kan ik dit inzicht juist benutten om des te grondiger de wijsheidsweg te bewandelen, des te dieper doordrongen van de noodzaak om de werkelijkheid ten volle te leren kennen en belichamen. Zo kan ik het edele karakter van de dharma in alles leren proeven.
Dowload-links naar gebruikte modellen:
– Tri-loka (of Tri-dhatu):
https://info.stiltij.nl/vervolg/modellen/images/saha-2.png
– Mara’s vier doodsheden:
https://info.stiltij.nl/vervolg/modellen/pages/vier-doodsheden.htm
– Conditioneringscyclus (samsara-kringloop):
https://info.stiltij.nl/vervolg/modellen/pages/conditioneringscyclus.htm
Het is beter te sneuvelen in de strijd,
dan overwonnen te worden bij leven.
De legers van Mara [de dood] zijn talrijk:
geneugten, boosheid, honger en dorst, begeerte,
luiheid, angst, twijfel, hypocrisie en koppigheid,
gewin, eer, roem, zelfverheffing en misprijzing.
Wie geen held is, kan deze vijanden niet overwinnen.
Dit leger van jou, Mara, dat door de wereld,
inclusief de goden, niet te verslaan is,
dat zal ik met inzicht vernietigen,
als een ongebakken nap met een steen.
(Breet, J. de & Janssen, R.: De verzameling van korte teksten 1. Rotterdam 2002, p. 110)
WASEMING
Als huid en hart elkaar opent
kern en contour vergaan
doordanst levenswaseming vederlicht
Mara’s droeve waan.
> Context en achtergrond geeft het boek Dharmium:
https://www.dharmium.nl
> Een overzicht van de impressies van deelnemers:
https://info.stiltij.nl/vervolg/meditatie/impressies/retraites/
> HIER alle Youtube-video’s
◄║►
Loflied op zazen (Hakuin)
Van nature zijn alle wezens Boeddha.
Als water en ijs: zonder water geen ijs.
Buiten ons, geen boeddha’s.
Zo nabij deze waarheid, zo ver gezocht.
Als erfgenamen van welvarende ouders
dolen wij over deze aarde behoeftig,
wervelend door de zes werelden.
Ons leed komt voort uit ego-verdwazing.
Onbestemd huizend in duister na duister,
hoe ontkom je aan de kringloop van leven en dood?
De ingang naar bevrijding is de echtheid van zazen,
het pure, onfeilbare Mahayana-traject.
Devotie, vereffening, grootmoedigheid,
talloze goede daden en de juiste levenshouding:
alles vindt zijn oorsprong in dit grondigst beleven.
Eén keer oprecht zitten zal het kwaad al verdrijven;
het zuivert ons karma en ruimt de obstakels.
Waar dan is het duister dat ons nog misleidt?
Hoezo ver verwijderd het pure lotusland?
Deze waarheid te horen, bescheiden en dankbaar,
te waarderen en aanvaarden, zijn wijsheid te beoefenen,
brengt onschatbare zegen en bergen verdienste.
Voor wie zo van binnenuit waarheid belichaamt
is het ware zelf een niet-zelf;
ons eigen zelf is een niet-zelf
dat ego en concepten overstijgt.
Geen onderscheid hier tussen oorzaak en gevolg.
Geen twee meer of drie, enkel rechtuit deze Weg.
Onze vorm nu blijkt een niet-vorm,
in komen en gaan zijn wij steevast thuis.
Ons denken nu blijkt een niet-denken,
ons dansen en zingen zijn de stem van de Dharma.
Grenzeloze ruimte, zo weids gevestigd!
Helder en vervullend, het maanlicht van wijsheid!
Wat is er buiten ons, ontbreekt er dan iets?
Nirvana toont zich nu voor je ogen.
De aarde die ons draagt is het pure lotusland
en dit reële lichaam hier is het lichaam van Boeddha.
Tekst en schildering: Hakuin, 1686-1769
Bron: http://www.thezensite.com/ZenTeachings/Translations/Song_of_Zazen.htm
Vertaling: Dharmoebe
◄║►