Schematisch overzicht van het boek Dharmium

schematisch overzicht van boek Dharmium
(HIER pdf-versie)

In het boek ‘Dharmium’ staat de term dharmium voor de bevrijdende werking van intuïtieve wijsheid: hartsbewustzijn. Het is als een serum dat de volheid van ons menszijn herstelt.

Beoefening ervan brengt de oorspronkelijke, spontane kracht van ons diepste potentieel tot leven:

  • wijsheid
  • mededogen

◄║►

Het echte werk (maart 2020)

Wees niet bang, noch voor jezelf, noch voor het leven; het leven is zichzelf toch ook niet vijandig gezind? Het regenereert en revitaliseert en transformeert zich voortdurend. Zelfs de dood is een onderdeel van deze levenskracht.

Ons bestaan is ingebed in een fundamentele, dat wil zeggen, diep reële goedheid. Deze grondkwaliteit vanwaaruit ook alle leraren opereren, behoedt en bemoedigt ons in onze menselijke groei. Zonder die betrouwbare context zouden we verloren zijn.

Wees niet bang
niks gaat gebeuren

wat waar is
gebeurt allang.

https://www.gedel.nl/werkterrein/stafzang/

Een wijze beoefenaar verbindt zich met die universele wetmatigheid van ons bestaan. Wie kwaliteit zoekt heeft weinig aan illusies. Dit geldt niet alleen voor wereldse zaken zoals gezondheid, relaties of werk, maar ook voor ons innerlijk.

Illusies doen per saldo pijn, zoals dat ook in het verleden is gebeurd: onze huidige onafheid is het resultaat van onbetrouwbare of misleide keuzes en handelingen. Ons ego is de optelsom van talloze illusies.

Dat we überhaupt een ik-idee zouden moeten hanteren of koesteren is op zich al een illusie. Het leven zelf verzorgt, ademt en beweegt ons elk moment, van geboorte tot en met sterven. Wat doen wij in feite veel meer dan verwonderd toekijken, vooraf willekeurig projecterend en achteraf bescheiden constaterend dat er alle reden is voor verbijstering?

Hoe meer je in de directheid en volheid van het moment gaat leven hoe duidelijker en intiemer je de werking van het leven gewaar wordt. Meditatie helpt hierbij natuurlijk, maar ook eerlijke reflectie en studie van wijsheidsonderricht:

  • we hebben visie nodig als inspiratie en perspectief voor onze praktijk,
  • en oefenpraktijk wekt ons potentieel aan interesse en leervermogen.

Is de werkelijkheid jou iets waard? Voel je de uitnodiging om jouw leven op basis van intuïtieve wijsheid te laten koersen? Begin dan met eerlijk je karmische conditioneringen te zien en te aanvaarden. Dit schenkt je de rustige, stabiele basis om alles op te lossen.

Voor dat laatste – het oplossen van condities, en het wennen aan onvoorwaardelijkheid – kunnen we dagelijks terecht bij de twee bronnen die fungeren als onze geestelijke vader en moeder: de context van het onderricht van leraren, en de authentieke bedoeling die voelbaar wordt in meditatie.

Wie gezag geeft aan die twee bronnen, die beide uit hetzelfde oceanische hartsbewustzijn stromen, kan erop vertrouwen dat dharmium (waarheidswerking) zijn bevrijdend werk zal doen.

Zie ook:
https://dharmoebe.nl/visie/wiswerk-boek/
https://www.milinda-uitgevers.nl/asoka/boek/3486/dharmium

◄║►

Zen-meester Yan (7e eeuw)

Afbeelding van de godheid Bishamon-Vaishravana

De god Bishamon (Vaishravana)

Zen-meester Yan was garnizoenscommandant geweest gedurende de Sui-dynastie (581-618). Tijdens veldtochten met de generaal-majoor had hij zich herhaaldelijk verdienstelijk gemaakt in de strijd.

Aan het begin van de Tang-dynastie (618-907), toen hij veertig jaar oud was, wilde hij zich uiteindelijk graag afzonderen. Hij reisde naar het Huanggang-gebergte in zuid-oost China. Daar ontmoette hij zen-meester Baoyue en werd zijn leerling.

Twee mannen die samen met hem in het leger hadden gediend, hoorden dat hij nu in afzondering leefde. Zij gingen samen op zoek naar hem, en toen zij hem gevonden hadden zeiden zij tegen Yan:

‘Commandant, ben jij gek geworden? Wat doe jij hier?’ Hij antwoordde: ‘Mijn gekte is bijna opgelost, maar jullie gekte begint pas.’

Tekst: Dahui (vert. Cleary, Thomas):
Treasury of the Eye of True Teaching;
classic stories, discourses, and poems of the Chan tradition.
Boulder 2022, p. 244 e.v.

Afbeelding: de godheid Bishamon (Vaishravana)
(Penn museum)

◄║►

Als water (Mel Weitsman)

Like water - poem from Mel Weitsman
Klik afbeelding voor pdf-versie

ALS WATER

Iemand vroeg mij:
Wat is de oefening van een zen-leerling?
Ik zei:
Als water.

Water zoekt altijd de laagste plek
Het volgt de zwaartekracht
Het neemt de vorm aan van de grenzen die het tegenkomt
Soms lijkt het op een kom, dan op een oceaan
Of het zweet op je handen
Het snot in je neus
Wolken
Regendruppels
Levensbloed
Voortdurend stromend
In een uit
Je lichaam.

Wij behandelen het met afvoer
Stevige buizen met strakke verbindingen
Water is waarheid
Afvoer moet oprecht zijn
Je kunt water niet bedriegen
Water maakt alles waarachtig
Dat is zijn zuivere activiteit
Soms verschijnt het als slijm
Of vergif
Of tranen
Het doorloopt eindeloze transformaties
Als het opdroogt komt het elders weer tevoorschijn
Het gaat nooit verloren
En eindigt nooit
Het zuivert zich door stenen en rotsblokken te doorstromen.

Water wordt door de zon naar hemelse gebieden geleid
Zwaartekracht trekt het naar de aarde
Het heeft de kwaliteiten van geest en materie
Water wordt damp
Wordt wolken
Trekt zich terug van de aarde
Verliest zijn vorm
Laat alles los
Keert terug naar stoffig terrein
Om alle wezens te voeden
Als druppels
Modder
Hagelstenen
Sneeuw
Dauw.

De monnik wordt unsui genoemd
‘Wolken en water’
De unsui zit rechtop
Zonder links of rechts, voor- of achterwaarts te leunen
De zwaartekracht zuigt in volle sterkte omlaag
De geesteskracht stuwt omhoog in volle macht
Met open bewustzijn, weids als de ruimte
De levenskern bloeit als een bloem
Balanspunt van alle krachten en vermogens
Het ongeconditioneerde domein te midden van
Alle condities.

De laagste plaats is de hoogste plaats
De vorm van deze wolken- en water-mens
Wordt bepaald door de richting van de wind
Water heeft geen speciale omvang of vorm
Het beantwoordt gebeden
Zijn liefde doordringt alles en wordt niet begrensd door
Zelf-zucht.

Eno [Huineng] zegt dat Die Ene als de zon is
Licht verspreidend in alle richtingen
De weg verhelderend
Moeite aangaand
Niet wegwijkend voor problemen
In puurheid
Als een lotusbloem in troebel water.

Weitsman, Mel: Seeing One Thing Through;
The Zen Life and Teachings of Sojun Mel Weitsman.
Berkeley 2023, p. 149- 153
Vertaling: Dharmoebe

◄║►

Conditioneringscyclus (Yamada Mumon)

zen leraar Yamada Mumon
Yamada Mumon roshi

Zen-leraar Yamada Mumon heeft het verloop van de twaalf schakels van de conditioneringscyclus (pratitya-samutpada) in één samenhangende formulering omschreven:

1. In spirituele, oorspronkelijke verblinding (onwetendheid – avidya)
2. ontwikkel je onbewuste activiteiten (motieven – samskara)
3. waaraan jij een individueel bestaan ontleent, te beginnen met de conceptie in een moederschoot (bewustzijn – vijnana).
4. Je mentale en stoffelijke faciliteiten genereren in de schoot de noodzakelijke substantie (namen en vormen – namarupa)
5. voor het functioneren van ogen, oren, neus, tong, lijf en brein (de zes ingangen – ayatana);
6. de verdere ontwikkeling daarvan faciliteert het beleven van de zintuiglijke wereld (contact – sparsha)
7. en het opnemen van uiteenlopende wereldse invloeden (verlangen naar welbevinden – vedana).
8. Je went eraan je te hechten aan externe objecten (zelfzuchtige verlangens – trishna),
9. ze je toe te eigenen en er houvast in te vinden (grijpen – upadana);
10. het laat je een gevoel van eigendom ervaren (wording – bhava).
11. Dit zijn de middelen waarmee je je fysieke bestaan ingaat (leven, geboorte – jati),
12. en waarmee je vervolgens dit bestaan doorloopt en beëindigt (ouderdom en sterven – jaramarana).

Even verderop traceert hij de oorzaak achterwaarts, net als Boeddha gedaan heeft:

• Waar komt het lijden van ouderdom en dood vandaan?
Het komt voort uit het zelfontwaken [zich manifesteren] van leven.
• Waar komt die geboorte van leven vandaan?
Vanuit een notie van eigendom [eigenheid].
• Waar komt de notie van eigendom vandaan?
Door iets te verwerven.
• Waar komt iets verwerven vandaan?
Van iets verlangen.
• Waarom verlangen we naar iets?
Omdat we het zien.
• Waarom zien we het?
Omdat we perceptie hebben.
• Waarom hebben we perceptie?
Omdat we zijn uitgerust met zes zintuigen.
• Waarom zijn we uitgerust met zes zintuigen?
Ze worden verleend in de baarmoeder van onze moeder.
• Waarom waren we in de baarmoeder van onze moeder?
Omdat onze moeder ons heeft verwekt.
• Waarom zijn we verwekt?
Door de acties van onze vader en moeder.
• Waarom ondernemen onze ouders deze activiteiten?
Door onbewust, onwetend instinct.

conditioneringscyclus
Model van de conditioneringscyclus
(klik op afbeelding voor print-versie)

Je grondig bezinnend op de twaalfvoudige conditionering ga je de fundamentele bron van lijden, van ouderdom en dood begrijpen: ons niet-ontwaakte instinct, onze oorspronkelijke onwetendheid.

Deze niet-ontwaakte staat geeft aanleiding tot verder niet-ontwaken, het in beweging zetten van cyclus na cyclus van onwetendheid, wil, bewustzijn, namen en vormen, de zes zintuigkanalen, sensaties, het verlangen naar plezier, grijpen, nemen en vasthouden, zijn of bestaan, geboorte, ouderdom en dood – keer op keer herhaald, terwijl we eindeloos door de duisternis van de zes bestaanssferen dwalen.

Bron: Yamada, Mumon (engelse vertaling Norman Waddell):
Zen Master Hakuin’s Song of Zazen. Kyoto 2021, p. 64-66

◄║►

Pelgrimage-lied

pelgrimage-lied

Nee, niets neem ik mee,
ben met beleving tevree;
ja, waar ik ook ga,
werking van boeddhadharma.

Opgenomen in 2015 (expressie-training).
Tekst en muziek: Dharmoebe

◄║►

Kiemgraf (gedicht)

boeddha in ascese
KIEMGRAF

Leg je lijf te ruste
in diepste bodemgraf
waar enkelvoudig puur
bloeit leven uit
weerstandloos verval

los instant het vlees
grondig en compleet
want lichtend vuur
wil kneden jou tot
geest van kiemkristal.

Tekst: Gedel
Foto: Google arts & culture

◄║►